Bạch đàn chanh (Eucalyptus citriodora) - Vị thuốc thời kháng chiến

Cây bạch đàn chanh (tên tiếng Anh là Lemon Eucalyptus) hay còn có tên gọi khác là cây Khuynh diệp là một loại cây cao lớn thân gỗ, sống lâu năm và tốc độ phát triển nhanh. Hiện nay loài cây này được trồng rất nhiều ở những vùng cận nhiệt đới cho sản lượng cao và chất lượng.

Chiều cao của cây lâu năm có thể lên tới 50m, thân cây vỏ mềm và bong thành mảng, dễ nhận thấy nhờ màu thân sáng. Lá cây bạch đàn ở nhánh non, lá màu lam nhạt với nhiều lông tơ phủ trên bề mặt lá, chiều dài lên tới 17cm và có hình dạng hẹp cong như lưỡi liềm. Lá bạch đàn có chứa tinh dầu và có mùi thơm như mùi sả chanh khá mát.

Hoa nằm ở kẽ lá, có nhiều nhụy hoa, lá đài rụng theo dạng chóp. Quả bạch đàn chanh thường thấy trong đài và có 4 mảnh.

Cây bạch đàn chanh là loài cây thân gỗ cao lớn và thân có màu phấn trắng

Cây bạch đàn có rất nhiều công dụng trong cuộc sống như: thân cây làm nguyên liệu trong sản xuất đồ nội thất, lá cây cùng các bộ phận khác của cây cũng có nhiều tác dụng nhưng chủ yếu là được dùng để sản xuất tinh dầu bạch đàn.

2.1 Làm tinh dầu bạch đàn chanh

Bạch đàn chanh được trồng với mục đích chính là thu hoạch tinh dầu bạch đàn từ lá, thân và cành cây đều có chứa tinh dầu. Trong dân gian tinh dầu bạch đàn được xem là một nguyên liệu có nhiều công dụng cho sức khỏe và cả sắc đẹp.

Hiện nay sản lượng tinh dầu bạch đàn chanh được sản xuất ra ngày càng cao với nhiều công nghệ sản xuất tân tiến nhằm thu được chất lượng tinh dầu cao nhất. Lý do là vì loại tinh dầu này được nhiều người sử dụng và yên tâm vì tính an toàn.

2.2 Tác dụng của tinh dầu bạch đàn chanh đối với sức khỏe

Tinh dầu bạch đàn chanh có mùi thơm tươi mát với hương rất mạnh, mùi giống chanh sả và rất dễ chịu. Trong tinh dầu chứa khá nhiều chất chống oxy hóa và các loại chất tạo mùi hương như citronellal, limonene, linalool. Mùi thơm này là lý do hàng đầu tinh dầu bạch đàn chanh được sử dụng để đuổi côn trùng, làm thơm phòng và nhiều công dụng khác.

Tác dụng của tinh dầu bạch đàn chanh

Chống côn trùng hiệu quả

Chất citronellol trong tinh dầu là thành phần chủ yếu có tác dụng chống côn trùng, đuổi muỗi và bảo vệ gia đình bạn khỏi các loại côn trùng. Có thể dùng tinh dầu như một loại dung dịch xịt phòng để đuổi muỗi hoặc xịt lên quần áo, vườn nhà để ngăn côn trùng.

Cải thiện sức khỏe đường hô hấp

Các thành phần hoạt tính trong tinh dầu bạch đàn chanh được chúng ta hít vào sẽ giúp chống viêm, hỗ trợ đường hô hấp được thông thoáng, giảm các tình trạng nghẹt mũi, viêm xoang, long đờm, viêm phế quản, thông mũi, tăng cường hô hấp.

Cải thiện tuần hoàn, kích thích lưu thông máu

Tinh dầu bạch đàn chanh có khả năng cải thiện tuần hoàn và tăng cường lưu thông máu nhờ chất Limonene và citronellal. Các chất này sẽ tác động tới quá trình trao đổi chất trong cơ thể, giúp cung cấp nhiều oxy hơn tới tế bào và tới các bộ phận khác trong cơ thể. Từ đó tăng cường lưu thông máu, tăng năng lượng cho tế bào hoạt động.

Giảm viêm, đau nhức cơ

Sử dụng tinh dầu bạch đàn chanh bôi ngoài da vào những vùng bị đau khớp, nhức mỏi cơ để giảm các tình trạng đau nhức, giảm viêm và giảm đau nhanh chóng. Bên cạnh đó tinh dầu cũng giúp giảm stress và ngăn căng thẳng.

Khử trùng vết thương

Nhờ có khả năng chống nấm và chứa nhiều chống oxy hóa nên tinh dầu bạch đàn cũng được dùng như một cách giúp khử trùng vết thương nhỏ, ngăn nhiễm trùng các vết cắt hay vết xước nhỏ.

Tinh dầu bạch đàn chanh có nhiều công dụng đối với sức khỏe

Giảm đau

Các hoạt chất trong tinh dầu có khả năng giảm đau, giảm căng thẳng và thường được sử dụng để thuyên giảm các trường hợp đau đầu, đau do chấn thương, đau do phẫu thuật, các cơn đau cấp tính. Bên cạnh đó, tinh dầu bạch đàn chanh cũng thường được sử dụng làm thuốc trị bỏng.

Chữa lành vết cắn của côn trùng

Chất chống oxy hóa và giảm viêm trong tinh dầu đem lại khả năng tăng tốc độ hồi phục và chữa lành các vết do côn trùng cắn, giảm sưng tấy và giảm ngứa hiệu quả. Bạn nên bôi tinh dầu lên những vết cắn của côn trùng và xịt lên quần áo để ngăn ngừa côn trùng tối đa.

Khử mùi hiệu quả

Mùi thơm dễ chịu, tươi mát như mùi sả chanh của tinh dầu bạch đàn chanh cũng giúp khử mùi hiệu quả và làm thanh lọc không khí. Nhiều người thường dùng lá bạch đàn để cắm trong phòng vừa để trang trí vừa giúp căn phòng được thơm mát tự nhiên.

2.3 Công dụng của tinh dầu bạch đàn chanh đối với việc làm đẹp

Bên cạnh những tác dụng đối với sức khỏe thì tinh dầu bạch đàn cũng là một nguyên liệu rất phổ biến trong lĩnh vực chăm sóc sắc đẹp. Có thể kể đến những công dụng phổ biến như:

• Dưỡng da: Tinh dầu bạch đàn chanh được ứng dụng để chăm sóc da, giảm tình trạng mẩn đỏ trên da, bảo vệ da và tăng đề kháng cho da.
• Trị mụn: Các hoạt chất kháng khuẩn, chống oxy hóa mạnh trong tinh dầu có khả năng hỗ trợ điều trị mụn và ngăn mụn tái phát.

Tinh dầu bạch đàn chanh dùng để chăm sóc da và tóc

• Kích thích mọc tóc: Tinh dầu bạch đàn chanh thường được kết hợp với tinh dầu bạc hà hay tinh dầu bưởi, hương nhu để hỗ trợ mọc tóc, ngăn tóc rụng và làm khỏe chân tóc.–
• Sản xuất nước hoa và mỹ phẩm: Tinh dầu bạch đàn chanh cũng là một nguyên liệu quan trọng để sản xuất nước hoa và mỹ phẩm nhờ thành phần tạo mùi thơm citronellal và geraniol.

Mặc dù có nhiều công dụng cho sức khỏe, tuy nhiên không phải ai cũng có thể dùng và biết cách dùng tinh dầu bạch đàn chanh hiệu quả. Vậy nên trước khi sử dụng, hãy lưu ý những điều sau:

• Hãy nhớ rằng không phải loại tinh dầu nào cũng có thể bôi được lên da và có thể uống được. Chỉ sử dụng khi đã đọc kỹ về thành phần và hướng dẫn sử dụng để dùng đúng cách.
• Không được ăn hoặc uống tinh dầu, không để tinh dầu rơi vào mắt hay vào vùng nhạy cảm.
• Tinh dầu bạch đàn chanh cần phải để xa tầm tay trẻ em, không dùng với trẻ dưới 3 tuổi vì những tác dụng không thể kiểm soát được. Nếu muốn dùng cho trẻ em hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
• Không dùng cho vết thương hở, phụ nữ mang thai cũng không được dùng.
• Không bôi trực tiếp lên da vì có thể gây kích ứng, mà nên pha loãng với dầu nền để giảm nồng độ và massage với lượng tinh dầu vừa đủ theo đúng hướng dẫn sử dụng.
• Các loại tinh dầu thường được bảo quản nơi khô ráo và tránh ánh nắng trực tiếp vì có thể làm phá hủy các hợp chất bên trong nếu thay đổi nhiệt độ hoặc ánh sáng.
• Nếu xảy ra kích ứng, hãy ngừng dùng và đến ngay bác sĩ để được thăm khám.

Với những tác dụng nêu trên, có thể nói tinh dầu bạch đàn chanh là một nguyên liệu rất có ích cho sức khỏe và cuộc sống. Tuy nhiên vẫn cần lưu ý cách sử dụng trước khi dùng để đảm bảo an toàn cho chính bạn và người thân. Hãy thử kết hợp cùng các loại hoạt chất khác để tạo ra những sản phẩm có lợi cho sức khỏe để sử dụng nhé.

Tham khảo các bài viết khác tại website Medigo để có thêm kiến thức chăm sóc sức khỏe phù hợp nhất bản thân.