Oligosaccharides
Oligosaccharides là một loại carbohydrate tự nhiên được tìm thấy trong một loạt thực phẩm thực vật. Oligosaccharides có khả năng hoạt động như một prebiotic (thức ăn cho vi khuẩn đường ruột của bạn), giúp mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm hệ thống miễn dịch mạnh hơn, giảm cảm giác thèm ăn và cải thiện sức khỏe đường ruột.
Do đó, việc các nhà sản xuất thực phẩm thêm Oligosaccharides vào thực phẩm không chứa chúng một cách tự nhiên đã trở nên phổ biến, bao gồm cả thanh protein năng lượng và siro glucose.
Oligosaccharides là gì?
Oligosaccharides là một loại chuỗi carbohydrate được tạo thành từ 3 đến 10 loại đường đơn, còn được gọi là monosaccharides. Đường ăn, còn được gọi là sucrose, được tạo thành từ hai loại đường đơn kết hợp với nhau - glucose và fructose.Nhiều Oligosaccharides có trong các loại trái cây và rau quả phổ biến, những thực phẩm trong bữa ăn thường ngày. Phần lớn các Oligosaccharides không thể bị phá vỡ bởi đường tiêu hóa của con người. Thay vào đó, chúng đi qua ruột của bạn đến tận đại tràng, nơi chúng nuôi dưỡng và hỗ trợ sự phát triển của vi khuẩn có lợi.
Do đó, Oligosaccharides được coi là prebiotic - một nguồn chất xơ prebiotic.
Có nhiều loại Oligosaccharides khác nhau bao gồm:
- Fructooligosaccharides (FOS)
- Galactooligosaccharides (GOS)
- Oligosaccharides sữa mẹ (HMO)
- Gluco-oligosaccharides
- Galactooligosaccharides có nguồn gốc từ lactulose (LDGOS)
- Xylooligosaccharides (XOS)
- Arabinooligosaccharides (AOS)
- Oligosaccharides biển có nguồn gốc từ tảo (ADMO)
- Oligosaccharides có tính axit có nguồn gốc từ pectin (pAOS)
- Maltooligosaccharides (MOS)
- Cyclodextrins (CD)
Oligosaccharides và polysaccharides
Giống như Oligosaccharides, polysacarit cũng bao gồm một chuỗi monosacarit. Tuy nhiên, trong khi Oligosaccharides được tạo thành từ 3 đến 12 loại đường đơn, thì polysacarit có thể chứa hàng trăm loại. Do đó, sự khác biệt chính giữa hai loại này là polysacarit là chuỗi đường đơn dài hơn nhiều so với Oligosaccharides.
Các polysacarit phổ biến nhất bao gồm tinh bột, xenlulozo, beta-glucan, pectin, xanthan, carrageenan, agar và inulin. Cần lưu ý rằng inulin đôi khi cũng được coi là một Oligosaccharides, tùy thuộc vào độ dài chuỗi của nó.
Cũng giống như Oligosaccharides, một số polysacarit có thể hoạt động như prebiotic, cải thiện sự cân bằng giữa vi khuẩn có lợi và có hại trong ruột.
Thực phẩm giàu Oligosaccharides
Các loại thực phẩm giàu Oligosaccharides tự nhiên nhất bao gồm:
- Rau: hành lá, hành trắng, tỏi tây, tỏi, cải xoăn, bắp cải đỏ, bắp cải xanh, bông cải xanh và atisô Jerusalem.
- Trái cây: xuân đào, dưa hấu, lê, việt quất, anh đào chua, dâu tằm, nho đỏ, mâm xôi, dưa đỏ, sung và chuối.
- Ngũ cốc: lúa mì và lúa mạch đen.
- Các loại đậu: đậu all beans, đậu Hà Lan và đậu lăng.
Oligosaccharides từ sữa mẹ là gì?
Cho đến nay, khoảng 15 loại Oligosaccharides có trong sữa mẹ (HMO) khác nhau đã được xác định và mỗi loại được tạo thành từ một chuỗi năm loại monosacarit cơ bản.
Sữa công thức dành cho trẻ sơ sinh không chứa HMO, nhưng một số loại có thêm galactoOligosaccharides (GOS) và fructoOligosaccharides (FOS). Khi GOS và FOS được sử dụng trong sữa công thức dành cho trẻ sơ sinh, có nghĩa là làm giống thành phần prebiotic của sữa mẹ. Nghiên cứu trên động vật cho thấy chúng có thể mang lại một số lợi ích sức khỏe tương tự như sữa mẹ.
Thực phẩm có thêm Oligosaccharides
Các nhà sản xuất đôi khi thêm Oligosaccharides vào các loại thực phẩm.
Inulin Oligosaccharides phổ biến nhất sử dụng. Nó thường được sử dụng để thay thế chất béo hoặc đường, để thay đổi kết cấu của thực phẩm hoặc để tăng hàm lượng prebiotic. Inulin thường được thêm vào:
- thực phẩm bánh, chẳng hạn như bánh mì và bánh ngọt
- ngũ cốc ăn sáng
- các sản phẩm từ sữa
- sản phẩm thịt
- món tráng miệng đông lạnh
- trải bàn
- trám
- salad
- sô cô la
- thanh protein và thay thế bữa ăn
Oligosaccharides cũng có thể được sử dụng làm chất làm ngọt có hàm lượng calo thấp.
Mogrosides là một ví dụ. Đây là những Oligosaccharides được chiết xuất từ quả nhà sư. Oligosaccharides cũng có thể được thêm vào siro glucose để giảm hàm lượng đường mà không ảnh hưởng đến vị ngọt của chúng. Tuy nhiên, do sự phổ biến hiện nay của các loại chất làm ngọt ít calo khác, chất làm ngọt làm từ Oligosaccharides không phổ biến lắm.
Lợi ích việc dùng Oligosaccharides
Do tác dụng prebiotic của chúng, Oligosaccharides có nhiều lợi ích.
Cải thiện sức khỏe đường ruột
Prebiotics là một dạng chất xơ cung cấp thức ăn cho các vi khuẩn lành mạnh cư trú trong ruột của bạn. Khi vi khuẩn đường ruột ăn prebiotic, chúng sẽ tạo ra nhiều chất có lợi, bao gồm cả axit béo chuỗi ngắn (SCFA). SCFA giúp giảm độ pH trong ruột, từ đó hạn chế sự phát triển của vi khuẩn có hại.
Ví dụ, bằng cách tăng sự phát triển của vi khuẩn lành mạnh trong ruột của trẻ, HMO có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh viêm ruột hoại tử (NE). NE là một căn bệnh đe dọa tính mạng thường ảnh hưởng nhất đến trẻ sơ sinh. Nó gây viêm ruột, sau đó có thể tiến triển thành nhiễm trùng toàn thân và có thể dẫn đến tử vong trong một nửa số trường hợp.
Ngoài ra, một số nghiên cứu cho thấy rằng dùng 3,5–20 gam FOS mỗi ngày có thể giúp giảm các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích và hội chứng Crohn - hai chứng rối loạn có thể ảnh hưởng đến đường ruột ở người lớn. Tuy nhiên, các nghiên cứu khác cho thấy việc sử dụng FOS hoàn toàn không có tác dụng gì, vì vậy cần nghiên cứu thêm về tác dụng của chúng.
Ngoài ra còn có một số bằng chứng chứng tỏ prebiotic có khả năng giúp nguy cơ ung thư ruột kết thấp hơn. Tuy nhiên, hầu hết các bằng chứng này đến từ các nghiên cứu trên động vật và không phải tất cả các nghiên cứu trên người đều cho kết quả tương tự. Do đó, cần phải nghiên cứu thêm.
Hơn nữa, các Oligosaccharides như FOS và inulin có khả năng giảm táo bón rất tốt.
Tăng cường hệ miễn dịch
Oligosaccharides có thể tăng cường hệ thống miễn dịch của bạn, cả trực tiếp và gián tiếp:
- Một cách gián tiếp, hoạt động tiền sinh học của chúng thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn có lợi, chẳng hạn như Bifidobacteria và Lactobacilli, giúp chống lại vi khuẩn có hại. Các SCFA được tạo ra khi vi khuẩn lên men Oligosaccharides trong ruột kết giúp làm giảm sự phát triển của vi khuẩn có hại bằng cách ngăn chúng bám vào thành ruột.
- Trực tiếp, Oligosaccharides giúp duy trì tính toàn vẹn của màng rào cản của cơ thể trong ruột, phổi và thậm chí cả da. Điều này được cho là giúp bảo vệ cơ thể khỏi dị ứng và nhiễm trùng. Cụ thể hơn, một số nghiên cứu cho thấy rằng tiêu thụ FOS và GOS có thể làm giảm nguy cơ phát triển các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên ở trẻ nhỏ. Ngoài ra, một số nghiên cứu khác cho thấy rằng khi trẻ sơ sinh tiêu thụ HMO, chúng có thể giảm nguy cơ bị dị ứng, chàm và hen suyễn trong thời thơ ấu. Một số nghiên cứu cũ hơn cho thấy rằng dùng FOS thậm chí có thể cải thiện cách cơ thể bạn phản ứng với vắc-xin, bao gồm vắc-xin cúm và sởi. Tuy nhiên, cần nhiều nghiên cứu hơn để điều tra những tác động này.
Các lợi ích khác
Có thể cải thiện trí nhớ: Một số nghiên cứu cho thấy rằng dùng FOS hoặc GOS hàng ngày có thể tăng cường sự tập trung, hồi tưởng và trí nhớ ở người lớn.
- Có thể làm giảm các yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim: Prebiotics - đặc biệt là inulin - có liên quan đến việc giảm mức cholesterol toàn phần và chất béo trung tính ở một số người nhưng không phải tất cả mọi người.
- Có thể tăng khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng: Một số nghiên cứu cho thấy prebiotic có thể giúp tăng khả năng hấp thụ canxi, magie và sắt.
- Có thể làm giảm sự thèm ăn: Các nghiên cứu trên động vật và con người cho thấy rằng prebiotic có thể làm tăng mức độ hormone báo hiệu cảm giác no, do đó làm giảm cảm giác đói.
Mặc dù tất cả những lợi ích tiềm năng này đều hứa hẹn, nghiên cứu về chúng vẫn còn chưa đủ bằng chứng khoa học. Do đó, cần có nhiều nghiên cứu hơn trước khi các nhà nghiên cứu có thể đưa ra kết luận chắc chắn.
Tác dụng không mong muốn
Oligosaccharides thường được coi là an toàn và không có tác dụng phụ nghiêm trọng. Phần lớn Oligosaccharides sẽ lên men trong ruột kết, có thể gây đầy hơi, chuột rút, đầy hơi hoặc tiêu chảy ở một số người. Nếu bạn hiện đang gặp phải những triệu chứng này, hãy thử giảm số lượng hoặc tần suất thực phẩm giàu Oligosaccharides mà bạn ăn và xem các triệu chứng của bạn có cải thiện không. Một cách để làm điều này là tuân theo chế độ ăn ít FODMAP, chế độ này chứa ít lượng Oligosaccharides và các loại carbohydrate chuỗi ngắn không tiêu hóa khác, giúp giảm bớt các vấn đề về tiêu hóa.
Kết luận
Oligosaccharides là một loại carbohydrate có đặc tính tiền sinh học. Do đó, chúng có thể mang lại những lợi ích cho sức khỏe, chẳng hạn như cải thiện tiêu hóa và sức khỏe đường ruột. Chúng cũng làm tăng khả năng phòng vệ của cơ thể chống lại các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên, bệnh chàm và dị ứng, mặc dù cần nhiều nghiên cứu hơn để điều tra điều này và các lợi ích tiềm năng khác. hầu hết các Oligosaccharides lên men trong ruột kết, có thể gây đầy hơi, đầy hơi, chuột rút và tiêu chảy ở một số người. Để giảm thiểu nguy cơ gặp phải những tác dụng phụ này, bạn có thể muốn tăng lượng thức ăn giàu Oligosaccharides dần dần thay vì tất cả cùng một lúc.
Biên dịch từ: https://www.healthline.com/nutrition/oligosaccharides
Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm