Những bất thường trong chu kỳ kinh nguyệt
Ngày cập nhật
Kinh nguyệt bất thường là gì?
>> Tham khảo công cụ tính ngày dự sinh đơn giản, chính xác dành cho mẹ bầu
Kinh nguyệt là một phần của chu kỳ sinh lý ở phụ nữ, diễn ra hàng tháng và là dấu hiệu của sự trưởng thành sinh sản. Nó bắt đầu khi lớp niêm mạc tử cung (endometrium) bong ra và được thải ra ngoài qua âm đạo, thường kéo dài từ 3 đến 7 ngày.
Kinh nguyệt bất thường hay rối loạn kinh nguyệt là một thuật ngữ chỉ những sự thay đổi hoặc bất thường trong chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ so với chu kỳ bình thường. Đây là một vấn đề phổ biến và có thể biểu hiện dưới nhiều dạng khác nhau, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Một số dạng rối loạn kinh nguyệt về thời gian như rong kinh,vô kinh,...về tần số và lượng máu như cường kinh.
>> Chu kỳ kinh nguyệt là gì? Dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe
Kinh nguyệt bất thường chỉ những sự thay đổi hoặc bất thường trong chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ.
Những biểu hiện của rối loạn kinh nguyệt
Bế kinh
Bế kinh là tình trạng mà mặc dù máu kinh vẫn được sản xuất hàng tháng, nhưng do các vấn đề về cấu trúc giải phẫu, máu không thể thoát ra ngoài. Có một số nguyên nhân chính gây bế kinh:
- Màng trinh không thủng: Đây là khi bộ phận sinh dục phát triển bình thường nhưng màng trinh quá dày hoặc chưa bị thủng, khiến máu kinh không thể ra ngoài.
- Âm đạo có vách ngăn: Nếu âm đạo có vách ngăn ngang hoặc phần dưới của âm đạo không phát triển đầy đủ, máu kinh không thể chảy ra ngoài.
- Không có âm đạo: Trong trường hợp này, chỉ có tử cung và buồng trứng mà không có âm đạo, làm cho máu kinh bị ứ đọng trong tử cung và có thể tràn lên vòi tử cung.
Bế kinh thường gây đau bụng dưới đều đặn hàng tháng, mỗi cơn đau kéo dài từ 3-4 ngày và tăng dần theo thời gian. Sau nhiều lần đau, có thể cảm thấy một khối ở trên xương mu, đôi khi gây cảm giác căng thẳng và quằn quại. Đối với bế kinh do màng trinh không thủng, có thể cảm thấy nặng nề và căng tức ở vùng âm hộ. Khi kiểm tra, có thể thấy màng trinh bị căng và có màu tím do máu kinh bị ứ đọng. Khi máu kinh không thoát ra được, nó có thể làm căng phồng tử cung, tràn lên vòi tử cung, và gây ra tình trạng giãn căng ở tử cung và vòi tử cung. Điều này có thể dẫn đến phá hủy niêm mạc tử cung và vòi tử cung, gây vô sinh. Hơn nữa, máu kinh ứ đọng có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, dẫn đến nhiễm khuẩn và viêm ổ bụng.
Thống kinh
Thống kinh là hiện tượng đau bụng dưới dữ dội xảy ra trong kỳ kinh nguyệt, và có thể kèm theo đau lưng, nhức đầu, tiêu chảy, tức ngực, căng vú, buồn nôn và dễ cáu gắt. Cơn đau thường bắt đầu trước, trong hoặc sau khi hành kinh vài ngày.
Nguyên nhân của thống kinh thường là do trong chu kỳ kinh nguyệt, niêm mạc tử cung sản xuất nhiều prostaglandin (một loại hormone) từ giai đoạn tăng sinh đến giai đoạn chế tiết cuối kỳ kinh. Mức prostaglandin cao nhất thường xuất hiện trong những ngày đầu của kỳ kinh. Đây được gọi là thống kinh nguyên phát. Trong một số trường hợp khác, thống kinh có thể do thiếu vi chất như canxi hoặc các vấn đề sức khỏe khác, được gọi là thống kinh thứ phát.
Để giảm triệu chứng thống kinh, có thể sử dụng hormone sinh dục nữ như Progesteron và estrogen để làm giảm sự phát triển của niêm mạc tử cung và ức chế sản xuất prostaglandin, từ đó giảm đau. Thuốc tránh thai chứa hai hormone này có thể giúp, nếu uống trước khi hành kinh 2-3 ngày hoặc ngay sau khi thấy có kinh. Ngoài ra, có thể sử dụng thuốc giảm đau chống co thắt hoặc thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) để giảm đau bằng cách ức chế sản xuất prostaglandin.
Thống kinh là hiện tượng đau bụng dưới dữ dội xảy ra trong kỳ kinh nguyệt.
Vô kinh
Vô kinh là tình trạng khi không có kinh nguyệt sau một thời gian hoặc trong khoảng thời gian cụ thể. Có hai loại vô kinh:
- Vô kinh nguyên phát: Xảy ra khi một người phụ nữ đã đến tuổi dậy thì (thường là từ 16 tuổi trở lên) nhưng chưa từng có kinh nguyệt. Để xác định vô kinh nguyên phát, có thể kiểm tra sự phát triển của vú và lông mu. Nếu các bộ phận này không phát triển, có thể là buồng trứng không hoạt động. Nếu đã đến tuổi 18 mà vẫn chưa có kinh, bạn cần đi khám, đặc biệt nếu vú và lông mu đã phát triển bình thường.
- Vô kinh thứ phát: Xảy ra khi một phụ nữ đã từng có kinh nguyệt nhưng đột ngột mất kinh trong hơn 3 tháng liên tục.
Rong kinh, Rong huyết
Rong kinh là gì?
- Rong kinh là tình trạng khi kỳ kinh nguyệt kéo dài hơn 7 ngày và lượng máu ra nhiều hơn bình thường, với lượng máu vượt quá 80ml trong một chu kỳ. Khi gặp tình trạng này, bạn có thể gặp phải hiện tượng rong kinh hoặc rong huyết.
Nguyên nhân gây rong kinh và rong huyết có thể bao gồm:
- Rối loạn hormone: Khi vùng dưới đồi hoặc buồng trứng không hoạt động bình thường, có thể dẫn đến lượng estrogen cao nhưng không xảy ra hiện tượng rụng trứng (phóng noãn). Điều này gây mất cân bằng với lượng progesterone, làm cho niêm mạc tử cung dày lên mà không có đủ mạch máu để nuôi dưỡng, dẫn đến chảy máu kéo dài.
- Nhiễm khuẩn hoặc bệnh lý: Nhiễm khuẩn sau khi sinh hoặc nạo thai, hoặc các bệnh lý như u xơ tử cung, ung thư, và viêm nội mạc tử cung cũng có thể gây ra rong kinh và rong huyết.
Ảnh hưởng của rong kinh và rong huyết:
- Khi bị rong kinh hoặc rong huyết, bạn có thể cảm thấy đau bụng dưới, mệt mỏi, và hoa mắt, điều này có thể gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Nếu tình trạng này kéo dài, có thể dẫn đến thiếu máu, giảm sức đề kháng và tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, gây viêm nhiễm bộ phận sinh dục.
Tìm hiểu nguyên nhân và ảnh hưởng của rong kinh, rong huyết.
Kinh nguyệt thưa
Kinh nguyệt thưa xảy ra khi chu kỳ kinh kéo dài hơn 35 ngày, có thể lên tới vài tháng, trong khi chu kỳ bình thường là từ 21 đến 35 ngày. Ngược lại, chu kỳ ngắn hơn 21 ngày gọi là kinh mau.
Kinh thưa có thể do vấn đề ở vùng dưới đồi và tuyến yên trong não, nơi điều chỉnh hormone oestrogen và progesterone của buồng trứng. Điều này làm cho niêm mạc tử cung không thay đổi đúng cách để chuẩn bị cho kinh nguyệt hoặc để hỗ trợ sự phát triển của thai. Kinh thưa cũng có thể do rụng trứng ít hoặc chậm, dẫn đến chu kỳ kéo dài hơn 40 ngày hoặc ba tháng.
Ngoài ra, buồng trứng đa nang, khi có nhiều nang không chín và không rụng, cũng có thể gây kinh thưa và có thể dẫn đến vô sinh nếu không được điều trị.
Mặc dù kinh thưa không gây nguy hiểm ngay lập tức, nhưng nó có thể giảm khả năng mang thai vì ít rụng trứng. Do đó, nên đến bệnh viện kiểm tra sớm để tìm nguyên nhân và điều trị kịp thời.
Dịch vụ tư vấn online 24/7 tiện lợi cùng các bác sĩ đa dạng chuyên khoa tại ứng dụng Medigo.
Cường kinh và thiếu kinh
Cường kinh là gì?
- Cường kinh là tình trạng lượng máu kinh ra nhiều và kéo dài nhiều ngày. Nguyên nhân có thể là do các vấn đề ở tử cung như u xơ hoặc lạc nội mạc tử cung, làm cho tử cung không co bóp hiệu quả và máu không được cầm nhanh. Một số bệnh như tăng huyết áp, rối loạn đông máu, hoặc bệnh thận cũng có thể gây cường kinh. Cường kinh có thể dẫn đến mất máu nhiều, ảnh hưởng đến sức khỏe, nên cần đi khám bác sĩ để tìm nguyên nhân và điều trị.
Thiếu kinh là gì?
- Thiếu kinh là khi lượng máu kinh ra ít và chỉ kéo dài từ hai ngày trở xuống. Nguyên nhân có thể bao gồm các vấn đề ở tử cung như dính buồng tử cung sau nạo hút thai hoặc sinh, hoặc bệnh ở buồng trứng như suy sớm hoặc ung thư buồng trứng.
Tìm hiểu khái niệm của cường kinh và thiếu kinh.
Kết luận
Như vậy, việc hiểu rõ các vấn đề liên quan đến những bất thường của kinh nguyệt là rất quan trọng để duy trì sức khỏe sinh sản và tổng thể của phụ nữ. Các tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày mà còn có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng hơn. Do đó, khi gặp phải các triệu chứng bất thường, việc thăm khám và điều trị kịp thời tại cơ sở y tế là cần thiết. Điều này không chỉ giúp phát hiện nguyên nhân chính xác mà còn đảm bảo có biện pháp điều trị hiệu quả, giúp duy trì sức khỏe và chất lượng cuộc sống tốt nhất cho phụ nữ.
Công cụ tính ngày rụng trứng là một phương tiện hữu ích giúp phụ nữ xác định thời điểm rụng trứng trong chu kỳ kinh nguyệt của mình. Thông qua việc theo dõi các yếu tố như chu kỳ kinh nguyệt, nhiệt độ cơ thể cơ bản, và sự thay đổi trong dịch âm đạo, công cụ này có thể dự đoán thời điểm có khả năng thụ thai cao nhất.
Khám phá công cụ tính ngày rụng trứng online tại ứng dụng MEDIGO chính xác và tiện lợi, xem chu kỳ kinh nguyệt và ngày an toàn, giúp bạn lên kế hoạch mang thai hiệu quả.
Nguồn thông tin: Tổng hợp.
Tốt nghiệp khoa dược tại Đại học Y Dược TPHCM và hơn 5 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực y dược. Hiện đang là dược sĩ nhập liệu, quản lý lưu kho sản phẩm và biên soạn nội dung tại ứng dụng MEDIGO.
Đánh giá bài viết này
(12 lượt đánh giá).Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm