Quả amla là gì? 8 công dụng của quả Amla đối với sức khỏe
Ngày cập nhật
BS.CKI TRƯƠNG VĨNH THÁI
Đã kiểm duyệt ngày 08/03/2024
Chuyên khoa: Đa khoa-Nội tổng quát-Thận tiết niệu
1. Quả amla là gì?
Quả Amla hay quả lý gai Ấn Độ có tên khoa học là Phyllanthus emblica, đây là một giống cây thuốc họ berries và mang nhiều đặc điểm cũng như công dụng cho sức khỏe như nhiều giống berries khác.
Bề ngoài quả amla có kích thước nhỏ đến trung bình, có màu xanh ngọc với lớp vỏ mọng nước, mọc thành từng chùm, mỗi quả có 6 đường kẻ dọc màu trắng trên thân. Ăn vào có vị chát, chua và đắng vì thế thường được ăn kèm với muối để dễ ăn hơn.
Theo văn hóa của Ấn Độ, quả lý gai được coi là vô cùng linh thiêng, là tượng trưng của vị thần Vishnu theo Hindu giáo. Người Hindu sẽ thực hiện những nghi lễ kỷ niệm và thờ cúng loại cây này.
Còn theo y học cổ truyền, quả amla được sử dụng trong y học từ rất lâu đời. Người Ấn đã biết dùng quả lý gai để giúp chữa bệnh và cải thiện sức khỏe cũng như kéo dài tuổi thọ. Một số những công dụng phổ biến được người Ấn sử dụng của quả amla đó là dùng để cải thiện tiêu hóa, giảm táo bón, trị hen suyễn, bảo vệ sức khỏe tim mạch.
Bên cạnh đó, các nước Châu Á cũng thường xuyên sử dụng quả amla trong chế biến đồ ăn và sản xuất các sản phẩm dầu gội đầu, chăm sóc tóc và mực viết nhờ thành phần tanin trong đó.
2. Hàm lượng dinh dưỡng trong quả amla
Theo USDA, trong 100g quả amla có chứa rất nhiều thành phần dinh dưỡng, cụ thể là:
- Calories - 44 kcal
- Carbohydrate - 10,2g
- Chất xơ - 4,3g
- Protein - 0,9g
- Chất béo - 0,6g
- Kali - 198mg
- Vitamin A - 290 IU
- Vitamin C – 27,7mg
- Mangan – 0,1mg
- Đồng – 0,1mg
- Vitamin B6 – 01mg.
Quả amla chứa thành phần dinh dưỡng cao
Quả amla có thể cung cấp lượng chất xơ và vitamin cao nhưng đồng thời lại chứa rất ít calo, vì thế sẽ đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng mà không gây tăng cân.
Bên cạnh đó, thành phần chất chống oxy hóa từ quả amla như vitamin C, vitamin e và các chất khác chính là những hợp chất tuyệt vời giúp chống lại gốc tự do gây tổn thương tế bào và là nguyên nhân hàng đầu gây ra các vấn đề về sức khỏe cũng như lão hóa.
Các chất chống oxy hóa có nguồn gốc thực vật từ quả amla cũng giúp bảo vệ cơ thể chống lại tác động của tia cực tím và hỗ trợ giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh lý nguy hiểm như ung thư, lão hóa sớm, bệnh tim, Alzheimer, tiểu đường...
Những chất chống oxy hóa phytochemical có trong quả amla có thể kể đến như:
- Anthocyanin: Là thành phần chống oxy hóa mạnh mẽ và cũng là chất quyết định đến sắc tố màu của quả amla. Đây là chất thường được tìm thấy trong tự nhiên và được ứng dụng nhiều để chống oxy hóa, cải thiện trí nhớ, cải thiện các vấn đề về đường tiết niệu, giảm nguy cơ mắc một vài loại ung thư.
- Flavonol: Bao gồm các loại như quercetin, myricetin, kaempferol và isorhamnetin. Đây là những hợp chất chống oxy hóa mạnh với nhiều tác dụng lên khả năng miễn dịch, kháng virus, ngăn chặn nguy cơ đột quỵ và ung thư.
Trong quả lý gai có chứa nhiều chất chống oxy hóa mạnh mẽ
- Axit aromatic: Với các dạng như caffeic, axit ellagic, hydroxybenzoic, chlorogenic, coumaric. Đây là các thành phần giúp chống oxy hóa và hỗ trợ ngăn ngừa nguy cơ đột quỵ hay Alzheimer giống như axit hữu cơ trong quả lý gai.
3. Công dụng của quả amla (quả lý gai) đối với sức khỏe
Bên cạnh giàu giá trị dinh dưỡng thì quả amla chính là một “vị thuốc” quý mà nhiều người hay ví von là siêu thực phẩm vì có quá nhiều công dụng:
3.1 Chống oxy hóa
Nhiều nghiên cứu cho thấy quả lý gai có chứa nhiều thành phần chống oxy hóa phytochemical như Anthocyanin, caffeic, axit gallic, furosin, quercetin, corilagin... Các chất chống oxy hóa phytochemical trong quả lý gai có thể chống lại tác động của gốc tự do gây nên những bệnh mãn tính và nhiều tình trạng liên quan đến lão hóa.
3.2 Giảm cholesterol
Bổ sung chất xơ và vitamin cùng khoáng chất từ quả amla có thể giúp hỗ trợ giảm mức cholesterol trong máu, từ đó ngăn ngừa mảng bám tích tụ trong thành mạch và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Các nghiên cứu khác đã cho thấy, khi sử dụng quả lý gai trong thời gian thực nghiệm, mức độ cholesterol của người dùng đã giảm đáng kể, bao gồm cả giảm mức triglyceride và cholesterol LDL xấu, giảm huyết áp đồng thời tăng mức cholesterol HDL tốt cho cơ thể.
3.3 Hỗ trợ hoạt động của gan
Gan là bộ phận giúp cơ thể thải độc và tiết mật để điều hòa mọi hoạt động, giúp cơ thể luôn trong trạng thái được bảo vệ khỏi các độc tố có hại. Các thành phần trong quả lý gai được chứng minh là có tác dụng tăng cường hoạt động cho gan và bảo vệ gan khỏi tác động của quá trình oxy hóa. Nhờ đó đem lại công dụng bảo vệ chức năng gan, giúp gan hoạt động ổn định và chống lại những độc tính nguy hại hay ung thư.
Quả lý gai có nhiều công dụng cho cơ thể
3.4 Chống ung thư
Nghiên cứu tại Đại Học Rajasthan (Ấn Độ) trên chuột bạch cho thấy rằng chiết xuất từ quả amla giúp làm giảm tới 60% sự hình thành của khối u trong trường hợp ung thư da.
Nhiều nghiên cứu khác cũng chứng minh quả lý gai có khả năng ức chế tế bào ung thư lan rộng và phát triển. Giúp ngăn ngừa ung thư ở những trường hợp ung thư đại trực tràng, ung thư vú, phổi, gan, buồng trứng và ung thư cổ tử cung.
Xem thêm: Gói tầm soát ung thư cho nữ
3.5 Giảm viêm
Viêm là một phản ứng bình thường của cơ thể, nhưng một số trường hợp viêm mãn tính lại có thể dẫn đến nguy cơ tim mạch, tiểu đường, ung thư.
Chiết xuất từ quả amla có thể kháng viêm nhờ cơ chế chống oxy hóa và trung hòa các gốc tự do, từ đó ngăn sự tổn thương tế bào trong quá trình viêm.
3.6 Kiểm soát đường huyết
Nhờ hàm lượng chất xơ cao, ít calo và giàu chất chống oxy hóa sẽ giúp làm chậm quá trình hấp thu đường vào trong máu, hạn chế sự tăng mất kiểm soát của đường huyết. Từ đó làm giảm nguy cơ biến chứng tiểu đường và kiểm soát mức đường huyết ổn định.
3.7 Ngăn ngừa táo bón
Quả amla còn có tác dụng nhuận tràng tự nhiên, giúp điều tiết dịch mật và tăng cường chất xơ để việc tiêu hóa được thuận lợi hơn.
3.8 Làm đẹp da và tóc
Vì chứa khá nhiều thành phần dưỡng chất có lợi, nên từ xa xưa người ta đã dùng quả lý gai trong các sản phẩm chăm sóc tóc và da. Hiện nay rất nhiều loại dầu gội đầu, dưỡng tóc và mỹ phẩm đều có chứa chiết xuất quả amla để giúp làm đẹp da, tăng cường sản xuất collagen, cải thiện độ đàn hồi và săn chắc cho da, làm mềm mượt tóc.
Quả amla được ứng dụng nhiều trong làm đẹp da và tóc
4. Một số lưu ý khi sử dụng quả lý gai
Mặc dù có nhiều công dụng với sức khỏe và sắc đẹp, tuy nhiên việc sử dụng quả amla cũng cần phải cân nhắc những điều sau:
- Không sử dụng cho những đối tượng bị rối loạn chảy máu, máu khó đông, trước khi phẫu thuật... để tránh nguy cơ chảy máu hoặc bầm tím.
- Cẩn trọng khi dùng cho phụ nữ có thai và đang cho con bú.
- Luôn tham khảo ý kiến của bác sĩ khi sử dụng chung với bất kỳ một loại thuốc nào hoặc đang trong giai đoạn điều trị bệnh.
- Nếu gặp phải tình trạng kích ứng hay bất kỳ phản ứng phụ nào, hãy ngưng dùng và tới ngay bác sĩ để được tư vấn xử lý.
5. Các món ăn từ quả lý gai
Là một loại quả có vị chua, chát và khá đắng vậy nên để làm sao ăn được loại quả này thì cũng có vô vàn cách. Trong số đó chính là sử dụng ở dạng quả tươi trong các món ăn hoặc sấy khô quả hay nghiền thành bột để sử dụng dần.
Thêm bột từ quả amla vào trong các món ăn hàng ngày chính là một cách để giúp món ăn thêm đậm đà và giúp tăng giá trị dinh dưỡng của món ăn cho cả gia đình.
Bên cạnh đó, để giữ được nhiều thành phần có lợi, chúng ta có thể sử dụng quả amla sấy khô trong các món ăn như hầm, làm trà uống hay nấu cùng với các món xào giúp bữa ăn thêm đa dạng hơn.
Món nước ép từ quả amla tươi
Ngoài ra, cách tối ưu nhất là dùng nước ép quả amla tươi để làm thức uống trong mỗi bữa sáng hàng ngày. Đây là đồ uống khoái khẩu của nhiều người, vừa có tác dụng giải khát lại vừa đem lại nhiều công dụng cho sức khỏe cũng như làn da và mái tóc. Cách làm này có thể đảm bảo giữ được hàm lượng dinh dưỡng trong quả mà lại cực kỳ dễ làm và dễ uống. Bạn nên thử ngay cho cả gia đình nhé.
Quả amla đem lại nhiều công dụng cho sức khỏe, giúp bảo vệ và ngăn ngừa nhiều bệnh mãn tính và còn hỗ trợ làm đẹp. Trên đây là những thông tin về quả amla hay quả lý gai được MEDIGO tổng hợp, hy vọng sẽ đem lại nhiều hữu ích cho bạn đọc.
Các thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo, không thể thay thế chẩn đoán y khoa. Nếu bạn có những vấn đề về sức khỏe cần được tư vấn, liên hệ đội ngũ Bác sĩ của chúng tôi thông qua HOTLINE hoặc ứng dụng MEDIGO.
Trải nghiệm ngay các tiện ích trên ứng dụng chăm sóc sức khỏe từ xa MEDIGO. Tải App TẠI ĐÂY.
Đánh giá bài viết này
(7 lượt đánh giá).Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm