Top 10 loài cây Salvia phổ biến nhất trên thế giới

Salvia (/ˈsælviə/) là chi thực vật lớn nhất trong họ xô thơm Lamiaceae, với gần 1000 loài cây bụi, cây thân thảo lâu năm và cây hàng năm. Trong họ Lamiaceae, Salvia là một phần của tông Mentheae trong phân họ Nepetoideae.

Một trong nhiều chi thường được gọi là cây xô thơm (sage), nó bao gồm hai loại thảo mộc được sử dụng nhiều trong ẩm thực và y dược là Salvia officinalis (cây xô thơm thường, hay "cây xô thơm") và Salvia rosmarinus (cây hương thảo, trước đây là Rosmarinus officinalis). 

Hai loại này phân bố khắp Thế giới và Châu Mỹ (hơn 900 loài), với ba vùng đa dạng riêng biệt: Trung Mỹ và Nam Mỹ (khoảng 600 loài); Trung Á và Địa Trung Hải (250 loài); Đông Á (90 loài)

2.1 Cây xô thơm

Cây xô thơm (Salvia officinalis), là một loại thảo dược ẩm thực phổ biến cũng thuộc chi Salvia. Loài cây lâu năm này sở hữu cho mình thân gỗ và sẽ tăng trưởng mạnh mẽ nếu được tiếp xúc với ánh sáng mặt trời trực tiếp. 

Cây này thích hợp để trồng trong vườn thảo mộc hoặc dùng làm cây trang trí trong vườn biên giới hoặc vườn đá. Những bông hoa màu xanh Oải hương của loài này sẽ được nở trên cành vào tháng sáu.

Thông tin cơ bản về cây xô thơm thông thường:

• Tên: Cây xô thơm (Salvia officinalis)
• Vùng độ cứng USDA: 4–8
• Chiều cao: Từ 24 đến 30 inch (khoảng 60-75 cm)
• Ánh sáng: Cần ánh nắng đầy đủ
• Đất: Cần đất thịt, cát, có khả năng thoát nước tốt, có tính chất chua và trung tính
• Màu hoa: Có màu xanh oải hương

2.2 Cây hương thảo (Salvia rosmarinus)

Theo trang Y học cổ truyền Tuệ Tĩnh, hương thảo là loài cây nhỏ cao 1-2m, phân nhánh và mọc thành bụi. Lá nhiều, hẹp, hình dải, dài, có mép gập xuống, không cuống, màu xanh sẫm và nhẵn ở trên, phủ lông rải rác màu trắng ở mặt dưới. Hoa xếp 2-10 ở các vòng lá, dài cỡ 1cm, màu lam nhạt hơi có màu hoa cà với những chấm tím ở phía trong các thuỳ. Toàn cây có mùi rất thơm.

Cây chứa tinh dầu và tanin. Tinh dầu (0,5% ở cây khô, 1,1-2% ở lá, 1,4% ở hoa) mà thành phần gồm có a-pinen (tới 80%), terpen, borneol, acetat bornyl, camphor, cineol và một sesquiterpen (caryophyllen).

2.3 Cây xô thơm đỏ 

Salvia đỏ hay còn được gọi là cây xô thơm đỏ (tên khoa học là Salvia coccinea), là một loại cây được trồng khá phổ biến. Về mặt kỹ thuật được gọi là loài cây lâu năm nhiệt đới, nhưng nó thường được trồng làm cây hàng năm. 

Cây Salvia coccinea sở hữu cho mình những bông hoa màu đỏ tươi sáng

Loài cây này sở hữu cho mình những bông hoa màu đỏ tươi sáng nhưng có một số giống có hoa màu trắng, hồng, cam, oải hương và đỏ tía. Hoa thường được nở vào tháng 6 cho đến khi có sương giá đến.

Mặc dù có người cảm thấy cây xô thơm đỏ hơi đơn điệu, nhưng thực tế là nó có thể là một sự bổ sung thú vị cho khu vườn của bạn. Đặc biệt là khi bạn muốn thêm một chút sắc đỏ sặc sỡ vào khung cảnh đầy nắng của khu vườn mình.

Thông tin cơ bản về cây xô thơm đỏ:

• Tên khoa học: Salvia coccinea
• Vùng độ cứng USDA: 10–11 (cần trồng hàng năm ở nơi khác)
• Chiều cao: Từ 12 đến 24 inch (khoảng 30-60 cm)
• Ánh sáng: Có thể trồng ở nơi có ánh sáng toàn bộ hoặc một phần
• Đất: Cần đất ẩm, thoát nước tốt, có tính chất từ trung tính đến hơi chua
• Màu hoa: Đỏ

2.4 Cây xô thơm farinacea

Cây xô thơm Mealycup (Salvia farinacea) đa dạng với nhiều loại màu như xanh, tím và oải hương. Hai trong số những loại phổ biến là 'Victoria Blue' và 'Evolution'. 'Victoria Blue' có hoa màu xanh lam đẹp mắt, điều này tạo ra sự khác biệt và làm cho nó được rất nhiều người ưa chuộng. 

Cây xô thơm Mealycup (Salvia farinacea) đa dạng với nhiều loại màu như xanh, tím và oải hương

Cây xô thơm Mealycup có thời gian nở hoa kéo dài hơn cả cây xô thơm đỏ, bắt đầu từ tháng 5 và kéo dài cho đến khi sương giá đến.

Thông tin cơ bản về cây xô thơm Mealycup:

• Tên khoa học: Salvia farinacea
• Vùng độ cứng USDA: Từ 7 đến 11 (trồng hàng năm ở nhiều nơi khác)
• Chiều cao: Cao từ 1 đến 3 feet (tương đương khoảng 30-90 cm)
• Ánh sáng: Có thể trồng ở nơi có ánh sáng toàn bộ hoặc một phần
• Đất: Cần đất ẩm, có khả năng thoát nước tốt, có tính chất từ trung tính đến hơi chua
• Màu hoa: Có các tùy chọn màu xanh lam, tím và oải hương

2.5 Cây xô thơm Texas

Cây xô thơm Texas (Salvia coccinea) là một loài khác của cây xô thơm, sở hữu cho mình những bông hoa màu đỏ đặc trưng. Tuy nhiên, cũng có những giống cây có hoa màu hồng và san hô. Một ví dụ là 'Summer Jewel Pink', một trong những loài cây xô đỏ đẹp nhất trên thế giới. 

Cây xô thơm Texas  có thể trồng làm cây hàng năm nếu bạn gieo hạt trong nhà

Cây này thấp hơn (khoảng 20 inch), nhưng hoa nở vô cùng xinh xắn và đầy hoa từ cuối mùa xuân đến đầu mùa thu. Thường thì nó có thể là cây lâu năm ở các vùng khí hậu ấm, nhưng cũng có thể trồng làm cây hàng năm nếu bạn gieo hạt trong nhà từ sáu đến tám tuần trước khi đợt sương giá cuối cùng đến.

Thông tin cơ bản về cây xô thơm Texas:

• Tên khoa học: Salvia coccinea
• Vùng độ cứng USDA: Từ 8 đến 10 (trồng hàng năm ở nơi khác)
• Chiều cao: Thường từ 1 đến 2 feet (khoảng 30-60 cm)
• Ánh sáng: Có thể trồng ở nơi có ánh sáng toàn bộ hoặc một phần
• Đất: Nên có đất giàu dinh dưỡng, nhiều mùn, có thể là đất sét hoặc cát, độ pH đất phù hợp
• Màu hoa: Có các tùy chọn như màu đỏ, hồng và san hô

2.6 Cây xô thơm rừng 

Cây xô thơm rừng (Salvia nemerosa) còn được gọi là cây xô thơm tím hoặc cây xô thơm đồi xanh, là một loại cây xô thơm lâu năm thường có màu hoa đa dạng như tím và oải hương. Cây thường sẽ nở hoa từ tháng 6 đến tháng 9. Những cây này có sức sống mạnh mẽ với lá hình cây thương và cành hoa màu xanh tím. 

Cây xô thơm rừng (Salvia nemerosa) còn được gọi là cây xô thơm tím hoặc cây xô thơm đồi xanh

Thông thường, người làm vườn có thể cắt tỉa hoa tàn để duy trì vẻ gọn gàng cây loài cây này. Một số cây có thể nở hoa suốt mùa hè mà không cần cắt tỉa. Nhưng việc cắt bỏ hoa tàn giúp cây trông sạch sẽ và ngăn nắp hơn rất nhiều. Một số giống xô rừng phổ biến được nhiều người lựa chọn hiện nay bao gồm 'Marcus', 'Caradonna', 'Sensation' và 'Blue Hill'.

Thông tin cơ bản về cây xô thơm rừng:

• Tên khoa học: Salvia nemerosa
• Vùng độ cứng USDA: Từ 4 đến 8
• Chiều cao: Thường từ 8 đến 24 inch (tương đương khoảng 20-60 cm)
• Ánh sáng: Cần ánh sáng đầy đủ
• Đất: Cần đất thoát nước tốt
• Màu hoa: Màu xanh tím

2.7 Cây xô thơm Autumn 

Cây xô thơm mùa thu (Salvia greggii) là một dạng cây bụi lâu năm, nở hoa với những bông hoa màu hồng nồng nàn từ mùa hè cho đến đầu mùa thu. Hai giống cây phổ biến nhất là 'Wild Thing' có hoa màu hồng và được biết là chịu lạnh tốt hơn, cũng như 'Raspberry Delight' với hoa màu hồng đậm hơn. 

Ở những nơi có khí hậu cực kỳ nóng, loài cây này sẽ phát triển hơn nếu được đặt trong ánh nắng mặt trời và có ít bóng râm vào buổi chiều. Tương tự như các loài cây xô thơm khác, cây xô thơm mùa thu cũng có thể thu hút ong và bướm đến khu vườn của bạn.

Thông tin cơ bản về cây xô thơm mùa thu:

• Tên khoa học: Salvia greggii
• Vùng độ cứng USDA: Từ 6 đến 9
• Chiều cao: Thường từ 2 đến 3 feet (tương đương khoảng 60-90 cm)
• Ánh sáng: Cần ánh sáng đầy đủ
• Đất: Cần đất thoát nước tốt, có độ pH linh hoạt
• Màu hoa: Có các tùy chọn như màu đỏ, hồng, trắng, tím, đào và cam

2.8 Cây xô thơm gỗ 

Không chỉ có những loài salvia thông thường và các giống cây của chúng, mà còn có các loại lai salvia như Salvia x sylvestris, thường được gọi là cây xô thơm gỗ. Cây xô thơm gỗ là kết quả của việc lai ghép giữa S. nemorosa và S. pratensis. 

Cây xô thơm gỗ là một giống cây xô lai tạo 

Một giống phổ biến của loại cây lai này là May Night (Mainacht), mang màu xanh tím và nở hoa từ tháng 5 đến tháng 6. Loại cây trồng khác là Pink Dawn, một loại thấp hơn (khoảng 18 inch) so với hoa màu hồng.

Thông tin cơ bản về cây xô thơm gỗ:

• Tên khoa học: Salvia x sylvestris
• Vùng độ cứng USDA: Từ 4 đến 8
• Chiều cao: Thường từ 18 đến 24 inch (tương đương khoảng 45-60 cm)
• Ánh sáng: Cần ánh sáng nắng đầy đủ
• Đất: Cần đất thoát nước tốt, có tính axit
• Màu hoa: Màu xanh tím đậm

2.9 Cây xô thơm dứa 

Cây xô thơm dứa (Salvia elegans) là một loại cây bụi lâu năm có thân mềm, được đặt tên theo mùi hương tương tự của quả dứa, đặc biệt mùi hương sẽ thể hiện rõ khi lá bị vò nát. Những bông hoa màu đỏ tươi nở từ cuối mùa hè đến giữa mùa thu. 

Cây xô thơm dứa (Salvia elegans) là một loại cây bụi lâu năm có thân mềm

Một số người làm vườn chọn trồng cây salvia này trong các chậu hoặc mang vào trong nhà vào mùa đông. Cây này có khả năng chịu được ánh sáng mặt trời mạnh và thích hợp ở những vùng khí hậu ấm áp.

Thông tin cơ bản về cây xô thơm dứa:

• Tên khoa học: Salvia elegans
• Vùng độ cứng USDA: Từ 8 đến 10 (trồng hàng năm ở nhiều nơi khác)
• Chiều cao: Cao từ 3 đến 4 feet (tương đương khoảng 90-120 cm)
• Ánh sáng: Cần ánh nắng đầy đủ
• Đất: Cần đất ẩm, có khả năng thoát nước tốt, có tính chất trung tính
• Màu hoa: Màu đỏ

2.10 Cây xô thơm Mexico

Cây xô thơm Mexico (Salvia leucantha) là một loại cây thường xanh tốt lâu năm, thường có thói quen sinh trưởng dạng bụi và nở hoa với những bông hoa màu tím hoặc trắng tím từ cuối mùa hè đến khi trời lạnh. 

Những bông hoa độc đáo và quyến rũ làm cho cây salvia này thường được ưa chuộng trồng trong vườn vào những ngày tháng cuối năm. Loài cây này có lá màu xám xanh mượt như nhung, tạo nên sức hút đặc biệt đối với bướm và chim ruồi.

Thông tin cơ bản về cây xô thơm Mexico:

• Tên khoa học: Salvia leucantha
• Vùng độ cứng USDA: Từ 8 đến 10 (trồng hàng năm ở nhiều nơi khác)
• Chiều cao: Thường cao từ 2 đến 3 feet (khoảng 60-90 cm)
• Ánh sáng: Cần ánh nắng đầy đủ
• Đất: Cần đất ẩm, có khả năng thoát nước tốt, có độ pH linh hoạt
• Màu hoa: Có các tùy chọn màu tím, hồng và trắng

2.11 Cây xô thơm Diviner

Cây xô thơm Diviner (Salvia divinorum) thường được mọi người gọi với tên khác gọn hơn là "salvia", loài cây này rất hiếm khi được sử dụng làm cây cảnh. Mặc dù có hoa màu tím vô cùng sặc sỡ, nhưng giống cây này không phải lúc nào cũng dễ nở hoa và thân cây rất dễ bị gãy. Loại cây này có một lịch sử lâu đời trong việc được bộ tộc Mazatec ở miền nam Mexico sử dụng trong các nghi lễ.

Cây xô thơm Diviner không hề dễ để nở hoa và rất dễ bị gãy

Loại salvia này rất ít khi tạo ra hạt giống có hiệu suất cao, vì vậy những người muốn trồng nó thường sử dụng phương pháp cắt cành hoặc mua cây giống từ các nhà cung cấp trực tuyến. 

Tình trạng pháp lý của cây xô thơm Diviner đang ngày càng thay đổi. Hiện tại, nó được coi là bất hợp pháp ở một số tiểu bang của Hoa Kỳ và được hợp pháp hóa ở những tiểu bang khác. Trước khi quyết định trồng loại cây này, hãy luôn kiểm tra luật pháp ở những nơi mà bạn sống nhé.

Thông tin cơ bản về cây xô thơm Diviner:

• Tên khoa học: Salvia divinorum
• Vùng độ cứng USDA: Từ 3 đến 9
• Chiều cao: Cao từ 3 đến 5 feet (khoảng 90-150 cm)
• Ánh sáng: Cần ánh nắng đầy đủ
• Đất: Cần đất ẩm, có khả năng thoát nước tốt
• Màu hoa: Màu tím

Tổng kết lại, cây xô thơm (Salvia) là một loạt cây thực vật đa dạng và thú vị, với hơn 1000 loài khác nhau. Từ những loài cây lâu năm đến cây hàng năm, từ những bông hoa tím, đỏ, trắng cho đến xanh lam và hồng, mỗi loại salvia đều mang đến sự phong phú và đa dạng riêng trong khu vườn của bạn. Dù bạn là người mới bắt đầu làm vườn hay là người đam mê cây trồng, salvia chắc chắn là một sự bổ sung thú vị và hữu ích cho không gian xanh của bạn.

Các thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo, không thể thay thế chẩn đoán y khoa. Nếu bạn có những vấn đề về sức khỏe cần được tư vấn, liên hệ đội ngũ Bác sĩ của chúng tôi thông qua HOTLINE hoặc ứng dụng MEDIGO. Trải nghiệm ngay các tiện ích trên ứng dụng chăm sóc sức khỏe từ xa MEDIGO. Tải App TẠI ĐÂY.